Bugün “özelge” ve eş anlamlısı olan “mukteza” kelimelerini ilk kez duydum, benim gibi daha önce duymamış olanlar varsa bilmelerinde fayda olabilir diye, biraz da araştırma yaparak paylaşmak istedim. Aslında burada değinmek istediğim, kelimenin sözlük anlamından çok, vergi mevzuatında teknik olarak kullanılan özel anlamı.
Özelge : Birey, aile, akraba ya da toplulukların, ilgili oldukları toplumun anlayış ölçülerine uygun bir biçimde üzerlerinde hak iyesi oldukları özdeksel [1] ve tinsel [2] öğelerin tümü.
Mukteza : 1.İktizâ eden, lâzım gelen, icab eden: Kanunun falanca maddesi muktezasınca. 2.Eskiden kanun veya fermân hükümlerine göre yazılan şerh.
Bir de “mukteza”nın teknik kullanımına bakalım :
Vergi mükelleflerinin, vergi durumları ve vergi uygulamaları bakımından yeterince açık olmayan ve tereddüde neden olan hususlar hakkında Maliye Bakanlığı veya Maliye Bakanlığının yetkili kıldığı makamlardan açıklama istemeleri üzerine verilen cevap; talimat; bir konuda nasıl işlem yapılması gerektiğini gösteren yazı; gerek; gerekçe; yasa gereğince yazılması gerekli yazı; derkenar; özelge.
Yani özelge, genelgenin aksine, ilgili kurum tarafından sizin durumunuza özel olarak yazılmış, resmi bir yanıt ve açıklama metni. İşin iginç yanı, özelgede açıklanan detaya göre yapacağınız işlem, aslında yanlış bile olsa ceza kesilemiyor ve faiz alınamıyor, çünkü elinizdeki resmi dayanağa göre hareket etmiş oluyorsunuz. Burada dikkat edilmesi gereken husus, bağlayıcılığın yalnızca özelgeyi alan kişi için geçerli olması. Aynı durumdaki farklı biri, bir özelgeye göre hareket ettiğinde, bahsettiğim muafiyetlerden yararlanamıyor.
Derkenar :
[1] Özdeksel : Özdekle ilgili, özdek niteliğinde olan, maddi, materyalist, tinsel karşıtı.
[2] Tinsel : Ruhsal, spiritüal.
Kaynaklar :
www.malicozum.blogspot.com.tr/2012/05/mukteza-ozelge-nedir-ne-ise-yarar.html
www.nedirsor.com/mukteza
www.turkavukatlar.com/36320/mukteza-nedir
www.muhasebenet.net/2010-2201-ozelge-mukteza%20nedir%20nasil%20istenir.html
www.nedirnedemek.com/%C3%B6zdeksel-nedir-%C3%B6zdeksel-ne-demek
www.nedirnedemek.com/tinsel-nedir-tinsel-ne-demek